4 Temmuz 2008 Cuma

Şintoizm'de tanrı ve tanrı anlayışı

Şintoizm özellikle Kami’lere yani ölülerin ruhlarına tapınıştır. Japoncada Kami sözcüğü genel olarak konuşanın üzerinde olan herşey anla.ına gelir. Ölülerin ruhları tanrılaşarak yaşayanlar arasında dolaşmayı sürdürürler, mezarlarında kalırlar, eski evlerde, kendilerinden sonraki çocuklarının konutlarında kalırlar. Çocukları ile torunlarının sevinçlerine, kederlerine ortak, onların hal ve gidişlerine gözkulak olurlar. Ölerek doğaüstü birtakım güçlere sahip olmuşlardır. XII – XIX yüzyıllarda Şintoizm’in bir yorumcusu olan Hirata’nın da yazdığı gibi tüm ölüler tanrı haline gelirler. Doğa olaylarını yöneten onlardır, dünyayı nüfuslandırırlar, tarlaları bereketlendirirler, mevsimlerin geri gelmelerini sağlarlar, ayrıca afetlerle kıtlıklara da neden olurlar. İyilikte olduğu kadar kötülükte de güçlü olduklarından yaşayanlar onların anılarını koruyup armağanlar sunarlarsa iyicil, onları unutup ihmal ederlerse kötücül davranırlar. Ödül verdikleri gibi ceza da verirler.

Kimi metinlere göre sekiz milyon Kami vardır. Daha güçlü olan kimi ruhlar gerçek tanrılar haline gelmişlerdir ve bunlarla ilgili çok eski efsanelere rastlanılır. Birbirleriyle kardeş, aynı zamanda sevenle sevilen olan iki tanrı vardır, birinin adı İdzanagi (davetkar erkek), ötekinin adı da İdzanami (davetkar dişi)’dir. Öteki tanrılar bu ikisine dünyayı yaratma işini vermişlerdir. Kadın “ilk kez konuştuğundan” ilk zamanlarda çocukları eksik, düşük doğar. Örneğin bir seferinde de sülük biçiminde çocukları olur ki bunu kamıştan yapılma küçük bir kayığa koyup suya salıverirler. Sonra “erkek konuşur” bunların kardeşçe ve tanrısal sevişmelerinden Japon adaları, son olarak da doğa tanrıları doğar.

İdzanami son çocuğu olan ateş tanrısını doğururken ölür. İdzanagi sevgilisini ve kardeşini bulmak için cehenneme iner. Yeraltı tanrılarına verdiği söze karşın İdzanami’yi görmek arzusuna dayanamadığından cehennemden kovulur. Gidip bir nehirde arınır. Burnundan akan sudan Susanoo (şanlı ve sert erkek) doğar, ki bu okyanus üzerinde hüküm süren fırtına tanrısıdır. İdzanagi’nin sağ gözünden düşen bir damladan ay tanrısı olan Tsuki-nokami doğar. Sol gözünden düşen bir damladan da güneş tanrıçası olan Ameterasu doğar.

Hiç yorum yok: